
Bya Miiro Shafik
Mutundwe – Kyaddondo
Katikkiro wa Buganda Owek. Charles Peter Mayiga agguddewo ekizimbe ekibuddwa mu linnya lye ku ssomero ki Verona High School e Mutundwe Kisigula.
Katikkiro Mayiga asinzidde eno n’ajjukiza abazadde ennyingo enkulu 5 ze bateekwa okuyimirirako n’okutuukiriza mu kukuza abaana baabwe. Ategeezezza nti obuvunaanyizibwa bw’omuzadde obw’emirundi ettaano (5) kuliko; okusomesa omwana, okumukuliisa, okumujjanjaba, okumugunjula mpisa ez’obuntubulamu n’okumulabirira.
Owek. Mayiga era asinzidde wano n’akubiriza abayizi okusoosowaza emisomo gyabwe bakimanye nti waliwo enjawulo nnene nnyo wakati w’omuntu asomyeko n’atasomyeko era oyo asomye abeera n’emikisa mingi mu bintu eby’enjawulo okusinga ataasoma. Yebazizza abatandisi b’essomero lino olw’okuteekawo enkulaakulana ate eyitibwamu okugunjula abaana b’Eggwanga.
Katikkiro yebazizza abaddukanya essomero lino olw’okubbula ekizimbe mu linnya lye ng’agamba nti abantu bwe bakwebaza ng’omanya nti waliwo by’okoze. Kyokka akubirizza abayizi abanaasomera mu kizimbe kino okufaayo ku misomo nga bakimanyi nti omuntu abuddwamu ekizimbe kino tayagala bintu byakumala gasoma.
Minisita w’Ebyenjigiriza mu Buganda Owek. Choltilda Nakate Kikomeko yebazizza Katikkiro olw’amaanyi g’atadde mu byenjigiriza mu myaka 12 egy’obukulembeze bwe. Ategeezezza nti waliwo embeera nti abaana bongedde okuva mu masomero nga tebamazeeko misomo olw’ebibasoomooza eby’enjawulo era bwatyo ne yebaza abatandisi b’essomero lino olw’okuteekawo enkola eziyamba abaana b’Eggwanga obutawanduka mu masomero.

Kaggo Owek. Hajj Ahmed Magandaazi Matovu yebazizza abazadde olw’okutuukiriza ekkatala lyabwe ery’okuweerera abaana baabwe, yeebaziza Katikkiro olw’obukulembeze obuwa eky’okulabirako eri abantu bonna ekyongedde okunnyikiza emirimu mu Buganda okutambula obulungi.12
Ye Omukulu w’essomero lino Kabanda Ignatius yebazizza Katikkiro Mayiga n’Obwakabaka bwa Buganda okutwaliza awamu olw’amaanyi agatereeddwa mu byenjigiriza n’ategeeza nti emyaka 10 egiyise baatandika essomero lino mu ngeri etaali ya maanyi nnyo kyokka nga essuubi lyabwe kiri waggulu nti bakuteeka ettofaali mu kuzimba Eggwanga ery’enkya. Ono agamba nti mu kiseera kino essomero lyabwe liyitimuse olw’okubangula obulungi abaana mu by’ensoma, empisa, ebitone n’ebirala.










